سنجش و ارزیابی تاب‌آوری ذینفعان محلی در مواجهه با خشکسالی (منطقه مورد مطالعه: روستای نردین، شهرستان میامی، استان سمنان)

نویسندگان

  • رمضان زاده لسبویی, مهدی
  • صائمی پور, حسین
  • ملکیان, آرش
چکیده مقاله:

ﻛﺸﻮر اﻳﺮان ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻗﺮارﮔﻴﺮی در ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ، به­‌شدت در ﻣﻌﺮض ﺧﺴﺎرات و آﺳﻴﺐﻫﺎی وارده از ﻣﺨﺎﻃﺮه ﺧﺸﻜﺴﺎلی می­باشد و ﻣﻴﺰان آﺳﻴﺐﻫﺎی وارده ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدی، ﻣﺤﻴﻄﻲ و اﺟﺘماعی ﺑـﻪ ﻃﺮق ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻣﻲﺷﻮد. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻴﺰان ﺗﺎب­آوری ﺟﻤﻌﻴﺖ و ﮔﺮوهﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﻲ درﮔﻴﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻗﺪاﻣﻲ اﺑﺰاری در راﺳﺘﺎی ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از زاﻳﺶ ﻓﺎﺟﻌﻪای ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ زﻳﺴﺘﻦ در ﻧﻮاﺣﻲ ﭘﺮﺧﻄﺮ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ. در این راستا هدف از مقاله حاضر سنجش تاب­آوری ذینفعان محلی (بهره­برداران منابع آب) در مواجه با خشکسالی در سطح روستای نردین شهرستان میامی استان سمنان می­باشد که با استفاده از معیارها و شاخص­ها در ابعاد مختلف اجتماعی- فرهنگی، انسانی، اقتصادی، نهادی، فیزیکی و طبیعی، میزان تاب­آوری بهره­برداران در مواجه با خشکسالی از طریق پرسشنامه تاب­آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS سنجش شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و حجم نمونه در تحقیق، طبق جدول مورگان، 28 نفر از بهره­برداران محلی برآورد شده است. نتایج یافته ها حاکی از آن است که میانگین تاب­آوری ذینفعان محلی روستای نردین 95/2 است که نشان می­دهد تاب­آوری بهره­برداران این روستا از میانه مطلوب پایین­تر بوده و در وضعیت نامساعدی هستند. همچنین نتایج آزمون تی­تک نمونه­ای نشان داد که این افراد از لحاظ مولفه اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و طبیعی بیشترین میزان تاب­آوری را داشته ولی از لحاظ مولفه­ نهادی دارای سطح پایینی از تاب­آوری می­باشند. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻲ­ﺗﻮان ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮد ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﺧﺺ­ﻫﺎ و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑـﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﺗﺎب آوری ذینفعان روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد، ﻳﻜﻲ از ﺿﺮوری‌ﺗﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ جهت ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﻣﻲ­ﺑﺎﺷﺪ.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی سرمایه اجتماعی شبکه ذینفعان در راستای تحقق توسعه پایدار روستایی (منطقه مورد مطالعه: روستای تلوبین، شهرستان میامی، استان سمنان)

امروزه سرمایه اجتماعی یکی از عوامل اصلی در توسعه پایدار کشورها می‌باشد و بعد اجتماعی توسعه پایدار بدون توجه به مشارکت و بعد اجتماعی آن محدوده امکان پذیر نمی‌باشد. در این تحقیق سعی شده است از طریق روش تحلیل شبکه و شاخص-های سطح کلان و خرد شبکه ذینفعان محلی (بهره‌برداران منابع آب) سامان عرفی تلوبین در شهرستان میامی استان سمنان، میزان سرمایه اجتماعی شبکه سنجش و همچنین قدرت‌های اجتماعی و رهبران محلی...

متن کامل

سنجش و تحلیل تاب‌­آوری بهره‌­برداران مرتع در مواجه با سیر قهقرایی اکوسیستم‌‌‌­های طبیعی (موردمطالعه: روستای نردین، شهرستان میامی، استان سمنان)

امروزه نظریه‌­ها و رویکردهای مدیریت بحران بر تاب‌­آوری جوامع محلی در برابر مخاطرات و بحران‌­ها تأکید دارند. از این روی، تاب‌­آوری راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت‌­های ‌­آن‌­ها مطرح می‌­شود و رویکردها، شاخص‌­ها و مدل‌­های سنجشی متفاوتی در مورد آن شکل گرفته است. هدف مطالعه حاضر سنجش و تحلیل تاب‌­آوری بهره‌­برداران مرتع روستای نردین شهرستان میامی استان سمنان، در مواجه با سیر قهقرایی اکوس...

متن کامل

سنجش و ارزیابی شاخص‌های موثر بر ارتقاء تاب‌آوری بهره‌برداران مرتع در مناطق خشک (منطقه مورد مطالعه: روستای حق‌الخواجه، شهرستان میامی، استان سمنان)

چکیده در شرایطی که بحران و عدم قطعیت در حال رشد می‌باشد، تاب‌آوری به عنوان مفهوم مواجهه با اختلالات و تغییرات معرفی می‌شود. در واقع هدف رویکرد تاب‌آوری، کاهش میزان آسیب‌پذیری افراد در مواجهه با بحران پیش‌رو می‌باشد. هدف اصلی این مقاله سنجش و ارزیابی شاخص‌های موثر بر ارتقاء تاب‌آوری بهره‌برداران در مواجهه با تخریب مرتع در سطح روستای حق‌الخواجه از توابع شهرستان میامی استان سمنان می‌باشد. روش تحقی...

متن کامل

تحلیل موقعیت کنشگران و سرمایه اجتماعی ذینفعان در راستای مدیریت مشارکتی سیستم های اجتماعی- اکولوژیک (منطقه مورد مطالعه: روستای حق الخواجه، شهرستان میامی، استان سمنان)

سرمایه اجتماعی تمام الزاماتی را که برای مدیریت مشارکتی ضرورت دارد در خود جای می‌دهد. به همین جهت ارزیابی سرمایه اجتماعی در فعالیت­های مدیریت مشارکتی اجتماع محور حائز اهمیت است. همچنین شناخت و آگاهی از کنشگران کلیدی در سطح جوامع محلی در راستای مدیریت مشارکتی اکوسیستم­های طبیعی یکی از اقدامات ضروری می­باشد. این افراد می­توانند به منزلۀ رهبران محلی و قدرت­های اجتماعی در سامان­دهی مدیریت مشارکتی اک...

متن کامل

تحلیل خصوصیات ساختاری سرمایه اجتماعی بهره‌برداران در راستای استقرار مدیریت مشارکتی مرتع (منطقه مورد مطالعه: سامان عرفی نردین، شهرستان میامی، استان سمنان)

امروزه در میان نیروهای قدرتمند حاکم بر منابع طبیعی از جمله مراتع، مـشارکت یکـی از عوامـل حیـات‌بخش و پویایی در این منابع است که با ایجـاد ارتباطـات شـبکه­ای بین بهره­برداران مرتع و بـا استفاده از فکر و عمل جمعی سبب می‌شود تا مرتع حرکـت مطلـوبی را از وضـع موجـود بـه وضـع مطلوب طی نماید. با توجه به اینکه وجود سرمایه اجتماعی بالا در بین افراد منجر به مشارکت بیشتر آنان و موفقیت طرح‌های مشارکتی خواه...

متن کامل

تحلیل ریسک خشکسالی کشاورزی با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و GIS (منطقه مورد مطالعه: استان سمنان)

خشکسالی کشاورزی یکی از پیچیده ترین حوادث طبیعی محسوب می شود. به دلیل تغییرات مکانی و زمانی این پدیده لازم است اطلاعات و ابزارهای موجود جهت پایش این پدیده در همه ی مقیاس ها بهبود یابند. داده های سنجش ازدور و GIS1، یک ابزار پایش مناسب را برای ارزیابی وسعت و شدت خشکسالی در دسترس قرار می دهد. میزان رشد گیاه، یکی از مهم ترین شاخص مشخص کننده رخداد خشکسالی است. در این مطالعه ابتدا به ارزیابی تعدادی از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 1

صفحات  62- 72

تاریخ انتشار 2018-05

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023